Khi truy cập website, người dùng thường có xu hướng tìm hiểu thông tin chuyên sâu qua các liên kết trong trang. Vậy nếu web navigation chưa tối ưu, họ có thể rời trang và tìm các nguồn thông tin mới. Chính vì vậy, Kiến Thức SEO sẽ cùng bạn tìm hiểu Web Navigation là gì và những lưu ý khi xây dựng hệ thống điều hướng hiệu quả trong bài viết này nhé.
Web Navigation là gì?
Web navigation (điều hướng website) là một hệ thống liên kết cho phép người dùng tìm kiếm thông tin và di chuyển giữa các chuyên mục khác nhau trên một trang web, giống như một bản đồ dẫn đường.
Các yếu tố cấu tạo thành:
- Hệ thống menu: Menu giúp người dùng định hình trong trang web có những nội dung gì và hỗ trợ người dùng truy cập nhanh chóng.
- Hệ thống liên kết nội bộ: Đây là yếu tố sẽ kết nối tới tất cả các trang trong website nhằm nâng cao mối liên quan và hỗ trợ cải thiện SEO.
- Breadcrumbs: Thể hiện cấu trúc website, cho phép người dùng biết họ đang ở đâu và quay lại các cấp trước dễ dàng.
- Thanh tìm kiếm: Công cụ hỗ trợ truy vấn nhanh thông tin, đặc biệt hữu ích với website có nhiều nội dung hoặc sản phẩm.
- Link cố định khác: Thường đặt ở footer hoặc sidebar, giúp người dùng truy cập nhanh các trang quan trọng như liên hệ, chính sách, giới thiệu.
Để phân biệt Menu Navigation, Navigation Structure và Sitemap, bạn có thể tham khảo bảng so sánh tổng quan dưới đây.
| Đặc điểm | Menu Navigation | Navigation Structure | Sitemap |
| Mô tả | Giao diện thiết kế được hiển thị rõ ràng và trực quan | Sơ đồ tổ chức logic phân cấp | Danh mục tệp tin kỹ thuật |
| Đối tượng | Người dùng cuối | Kiến trúc sư hệ thống | Công cụ tìm kiếm |
| Vị trí | Header, Footer, Sidebar | Cấu trúc URL, Folder | Link .xml hoặc trang HTML |
Xem thêm: Sitemap là gì? Cách tạo và khai báo Sitemap cho Website hiệu quả
Vai trò cốt lõi của Navigation đối với website
Vai trò của site navigation tập trung vào tính kỹ thuật và khả năng vận hành của trang web:
- Orientation (Định hướng): Xác định vị trí hiện tại của người dùng trên website, thường được thể hiện thông qua các thành phần như breadcrumb.
- Connectivity (Kết nối): Liên kết các trang quan trọng như trang chủ, trang danh mục và trang nội dung chi tiết, hạn chế tình trạng trang không được liên kết nội bộ.
- Hierarchy (Phân cấp thông tin): Sắp xếp nội dung theo thứ bậc rõ ràng, giúp phân biệt nội dung chính và nội dung bổ trợ.
- Instruction (chỉ dẫn): Định hướng hành động tiếp theo của người dùng thông qua các nút hoặc liên kết CTA được bố trí trong hệ thống điều hướng. Tìm hiểu thêm call to action là gì để tối ưu cho kế hoạch xây dựng web navigation của bạn.
Lợi ích của Navigation với SEO
Dưới đây là những lợi ích chính mà hệ thống điều hướng mang lại.
Tăng uy tín thương hiệu
Các tổ chức web navigation rõ ràng phản ánh việc bạn đầu từ nguyên túc vào website, từ đó củng cố niềm tin và hình ảnh thương hiệu trong mắt người dùng.
Cải thiện trải nghiệm người dùng
Người dùng có thể nhanh chóng xác định các nội dung cần thiết và mang lại giá trị trọn vẹn, giúp quá trình tương tác diễn ra liền mạch và thuận tiện hơn.
Giảm tỷ lệ thoát trang
Hệ thống điều hướng logic khuyến khích người dùng tìm hiểu thông tin nhiều hơn. Điều này giúp website được Google đánh giá nội dung chuyên sâu và hữu ích.
Tăng tỷ lệ chuyển đổi
Khi hành trình tìm kiếm thông tin được rút gọn, người dùng sẽ có xu hướng ra quyết định mua nhanh hơn.
Hỗ trợ cải thiện từ khóa
Các internal link được phân bổ hợp lý sẽ giúp tăng sức mạnh cho các trang quan trọng và nâng cao khả năng cạnh tranh.
Tối ưu quá trình thu thập và lập chỉ mục
Navigation rõ ràng hỗ trợ bot tìm kiếm truy cập, phân tích và index nội dung nhanh hơn, nâng cao hiệu quả hiển thị trên kết quả tìm kiếm.
Các loại điều hướng trang web phổ biến
Tùy vào các mô hình website, bạn có thể lựa chọn các loại điều hướng phù hợp. Sau đây là 3 loại chính được sử dụng phổ biến nhất.
Điều hướng phân cấp (Hierarchical Navigation)
Đây là phương pháp điều hướng tổ chức nội dung theo từng cấp độ, bắt đầu từ nhóm nội dung chính và chia dần thành các nhóm nhỏ hơn. Điều hướng phân cấp thường được áp dụng cho những website có lượng dữ liệu khổng lồ như các trang báo điện tử hoặc sàn thương mại điện tử.
Việc phân tầng nội dung rõ ràng giúp xác định mối liên hệ giữa các trang ở từng cấp khác nhau. Nhờ đó, người dùng có thể tiếp cận thông tin theo từng bước logic mà không gặp khó khăn khi website có số lượng lớn nội dung.
Điều hướng toàn bộ (Global Navigation)
Đây là loại điều hướng được sử dụng nhiều nhất trên hầu hết các website tại Việt Nam. Global navigation là dạng điều hướng cốt lõi và được thiết kế giống hệt nhau trên tất cả các trang, chúng luôn hiển thị tại một vị trí cố định dù người dùng có nhấp vào đâu.
Thông thường, khu vực này được đặt ở header hoặc dưới dạng menu cố định, cung cấp liên kết đến các trang trọng tâm như Trang chủ, Sản phẩm, Dịch vụ hay Giới thiệu. Xét về mặt kỹ thuật, điều hướng này giữ vai trò phân phối liên kết nội bộ mạnh nhất, giúp công cụ tìm kiếm nhận diện các nhóm nội dung chính của website.
Điều hướng cục bộ (Local Navigation)
Khác với điều hướng toàn bộ, Local Navigation là dạng điều hướng đặc biệt chỉ được hiển thị trong một nhóm nội dung hoặc chuyên mục cụ thể. Ngoài ra, liên kết anchor text được gắn sẽ có thể chỉnh sửa kiểu chữ và màu sắc tùy thích.
Việc triển khai điều hướng cục bộ giúp người dùng tiếp tục khám phá nội dung theo đúng chủ đề đang quan tâm. Nhờ đó, website có thể cải thiện thời gian truy cập, hạn chế việc rời trang sớm và tăng hiệu quả trải nghiệm trong từng ngữ cảnh nội dung.
Dưới đây là bảng so sánh nhanh về ưu và nhược của 3 loại điều hướng trên
| Loại | Ưu Điểm | Nhược Điểm |
| Hierarchical Navigation | Logic rõ ràng cho từng danh mục | Phức tạp |
| Global Navigation | Dễ truy cập toàn cục trang web | Quá tải menu |
| Local Navigation | Tập trung cụ bộ bài viết | Giới hạn phạm vi |
8 Lưu ý khi xây dựng web navigation
Khi xây dựng web navigation, cần tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản để đảm bảo website dễ sử dụng và hiệu quả.
Lập Kế Hoạch Cấu Trúc Website Trước Khi Thiết Kế
Nếu bạn lập một website mà không có kế hoạch chi tiết cho cấu trúc trang và hệ thống điều hướng, web của bạn sẽ bị đánh giá thấp. Vì thế, đây là rất bước quan trọng để xác định các trang chính, trang phụ và cách liên kết chúng.
Bạn có thể sử dụng công cụ như MindMeister hoặc Slickplan để hỗ trợ vẽ sơ đồ, giúp hình dung bản đồ thông tin một cách trực quan. Một kế hoạch rõ ràng sẽ hỗ trợ bot tìm kiếm hiệu quả và giảm tỷ lệ thoát trang.
Tuân Thủ Các Quy Ước Thiết Kế Điều Hướng Phổ Biến
Bạn nên thiết kế thanh điều hướng ở các vị trí và biểu tượng quen thuộc để người dùng không mất thời gian làm quen. Ví dụ, menu chính thường đặt cố định ở đầu trang trên màn hình máy tính và sử dụng biểu tượng hamburger trên thiết bị di động.
Đây là cách làm phổ biến trên mọi website và nó đảm bảo navigation website hoạt động mượt mà trên mọi thiết bị.
Sử Dụng Nhãn Menu Đơn Giản Và Dễ Hiểu
Sử dụng câu từ ngắn gọn, thể hiện đúng nội dung trang được liên kết, tránh từ chuyên môn phức tạp. Mẹo nhỏ là bạn có thể kết hợp các từ khóa phổ biến mà người dùng thường tìm kiếm. Điều này giúp giảm tỷ lệ thoát trang và tăng thời gian ở lại của người dùng.
Đảm Bảo Menu Tương Thích Với Thiết Bị Di Động
Tùy vào loại màn hình điện thoại, bạn có thể sử dụng kỹ thuật responsive để thiết kế phù hợp với thiết bị. Lưu ý hãy chuyển sang dạng menu hamburger để tiết kiệm không gian. Với phần lớn truy cập từ di động, yếu tố này trực tiếp ảnh hưởng đến trải nghiệm tổng thể.
Khai Thác Hiệu Quả Phần Chân Trang Cho Liên Kết Bổ Sung
Hầu hết các website đều đặt các liên kết phụ như thông tin công ty, chính sách hoặc liên hệ. Vị trí này không làm rối bố cục chính nhưng vẫn dễ tiếp cận khi người dùng cuộn xuống cuối. Ngoài ra, Footer còn tăng cường liên kết nội bộ, hỗ trợ crawl của bot tìm kiếm.
Làm Nổi Bật Các Thanh Điều Hướng Bằng Màu SẮc Nổi Bật
Sử dụng màu nền khác biệt, khoảng trắng xung quanh và font chữ nổi bật cho menu. Thiết kế này giúp người dùng nhanh chóng nhận diện khu vực navigation website. Sau đây là ví dụ các thanh menu phổ biến trên desktop và mobile:
Sử Dụng Menu Thả Xuống Một Cách Hợp Lý
Chỉ áp dụng dropdown khi có nhiều cấp con, và luôn kèm biểu tượng chỉ dẫn như mũi tên xuống. Tránh lạm dụng để không làm menu trở nên phức tạp hoặc khó tương tác trên mobile.
Giữ Tính Đồng Nhất Trong Thiết Kế Điều Hướng
Áp dụng cùng kiểu dáng, màu sắc và vị trí menu trên tất cả các trang. Tính nhất quán giúp người dùng xây dựng thói quen duyệt web nhanh chóng. Bên cạnh đó cần kiểm tra định kỳ để đảm bảo không có sự thay đổi bất ngờ ảnh hưởng đến trải nghiệm.
Câu hỏi thường gặp
Sau đây là những câu hỏi thường gặp về web navigation
1. Navigation Bar Là Gì?
Navigation Bar (thanh điều hướng) là phần giao diện chính trên website, thường đặt ở đầu trang (header), chứa các liên kết đến các phần quan trọng như trang chủ, danh mục sản phẩm hoặc blog.
2. Navigation Structure Khác Sitemap XML Như Thế Nào?
Navigation Structure là cấu trúc logic tổ chức thông tin trên website dành cho người dùng, dựa trên hierarchy để dễ định hướng. Còn Sitemap XML là file kỹ thuật dành riêng cho công cụ tìm kiếm, liệt kê tất cả URL để hỗ trợ Google thu thập và lập chỉ mục.
3. Hierarchical Vs Global Navigation Cho Blog Cái Nào Tốt Hơn?
Hierarchical Navigation tốt hơn cho blog lớn với nhiều chuyên mục sâu, vì nó tổ chức nội dung theo cây phân cấp, dễ mở rộng.
Việc xây dựng một hệ thống điều hướng website khoa học không chỉ đơn thuần là sắp xếp các nút hiển thị, mà là tạo ra hành trình trải nghiệm liền mạch cho khách hàng. Hy vọng những chia sẻ từ Kiến Thức Seo đã giúp bạn hiểu rõ Navigation là gì để tối ưu cấu trúc website, từ đó bứt phá thứ hạng và tỷ lệ chuyển đổi hiệu quả.
